Roos van Leary redt je gesprekken

Zelf ben ik niet zo van de modellen en theorieën als het gaat om het voeren van gesprekken. Keep it simple, wees jezelf en behandel de persoon die tegenover je zit zoals je zelf behandeld wilt worden is mijn motto. Vanuit mijn eigen studie (Human Resource Management) ben ik natuurlijk wel opgeleid in het voeren van gesprekken volgens bepaalde methodieken. En eigenlijk zijn er twee me voornamelijk bijgebleven, maar om verschillende redenen ten eerste de STARR methode, waar ik me totaal niet in kan vinden. Daarnaast het model Roos van Leary, waar ik nog regelmatig mee experimenteer tijdens gesprekken.

De STARR Methode

Er is er een ontzettende hype geweest over de STARR methode. Deze methode gaat er vanuit dat gedrag uit een recent verleden een goede voorspeller is van toekomstig gedrag. Door op een gestructureerde manier vragen te stellen over situaties uit het verleden wil de vragende partij een zo betrouwbaar mogelijk beeld krijgen van het gedrag van zijn/haar gesprekspartner. Klinkt wat mij betreft erg afstandelijk. Deze methode zou ik dan ook niet aanraden wanneer je een sollicitatie gesprek moet voeren.

Roos van Leary

Ook al ben ik niet zo van de modellen en theorieën, toch is het model ‘’Roos van Leary’’ me vanuit mijn studie altijd bij gebleven. Hier pak ik nog regelmatig op terug en blijf ik mee experimenteren. De Roos van Leary is een interactiemodel dat is voortgekomen uit psychologisch onderzoek naar de werking tussen gedrag en mens. Het is een model dat de basis vormt van de huidige methodes om gedrag te beïnvloeden. De theorie werd ontwikkeld door (onder meer) de Amerikaanse psycholoog Timothy Leary in 1957 die aan de hand van onderzoek en observatie voorspelbare gedragspatronen vond. Hij heeft het resultaat uitgewerkt tot wat nu bekend staat als de Roos van Leary.

Structuur vs gedrag

Waar de STARR methode zich voornamelijk richt op het hebben van een gestructureerd interview, kijkt het Roos van Leary model meer naar het gedrag van een persoon (wat cruciaal is voor bijvoorbeeld een mogelijke nieuwe medewerker). Het is natuurlijk belangrijk om de juiste vragen te stellen tijdens een interview maar dat mag wel wat losjes. Lees ook mijn blog 20 vragen die je MOET stellen tijdens een interview om er zeker van te zijn dat je het optimale uit je interview haalt.

Het model

Het Roos van Leary model bestaat uit 8 verschillende vlakken. Elk vlak geeft een bepaald gedrag aan dat iemand kan vertonen tijdens een gesprek. De verticale as geeft de mate van invloed aan: boven veel invloed, onder niet tot nauwelijks. De horizontale as geeft de mate van acceptatie aan: samen staat voor veel acceptatie, tegen is weinig acceptatie. Dit zorgt ervoor dat je 4 soorten gedragingen hebt: Bovengedrag (gericht op veel invloed uitoefenen), ondergedrag (niet of nauwelijks gericht op invloed uitoefenen), samengedrag (gericht op acceptatie) en tegengedrag (gericht op andere belangen dan acceptatie zoals resultaat).

Gedrag roept gedrag op

Gedrag roept gedrag op: je helpt als iemand om hulp vraagt of je wordt boos als iemand iets onterechts doet. Actie-reactie noemen we dit ook wel. Kijkend naar het Roos van Leary model betekent dat: leidend gedrag roept volgend gedrag op en aanvallend gedrag roept verdedigend gedrag op.

Dan is de vraag: wat kan je hier mee? Soms zit je in een gesprek waarbij je ziet dat het niet helemaal lekker loopt door het gedrag van een ander. Je hebt dan twee opties: je legt je erbij neer, of jij past je gedrag aan. Er achteraf over mopperen heeft geen zin, jij hebt het tenslotte in eigen handen! Een voorbeeld:

Het komt wel eens voor dat je in een gesprek zit met iemand die heel veel over zichzelf vertelt. Je komt er amper tussen terwijl je wel bepaalde informatie wilt hebben van deze persoon. Wil je dat de ander meer volgend gedrag laat zien, neem dan zelf meer de leiding. Neem het gesprek over door korte (of gesloten) vragen achter elkaar te stellen zonder je te laten onderbreken!

Experimenteer en leer

Zelf vind ik het leuk om hiermee te experimenteren zowel in mijn privéleven als zakelijk. Tijdens interviews die ik houd met kandidaten ben ik hier vaak mee bezig. Hoe reageert iemand die dominant is op mij, als ik ook dominant in het gesprek ga zitten? Wat gebeurt er met een kandidaat die erg zenuwachtig is en volgend gedrag vertoond en ik me dan ook zo ga gedragen? Pakt hij dan de leidende rol of blijft hij in het volgend gedrag zitten?

Je kunt makkelijk switchen tussen de verschillende gedragingen, kijk hoe degene die tegenover je zit daarop reageert. En heb je zelf niet zo’n beste dag en lijkt het erop dat alle communicatie misgaat? Denk dan ook even aan dit model en kijk waar jouw gedrag zit op dat moment en wellicht vind je een verklaring waarom het niet zo goed gaat.

Ben je nog op zoek naar tips over het houden van een interview? Lees dan nog mijn blog over 7 tips voor het beste interview met kandidaten. Of neem direct contact met me op.

Liggen er voor jouw organisatie kansen op het gebied van arbeidsmarktcommunicatie? Doe de Recruitment Check en we geven je direct advies.